دستور العمل اجرایی طرح

دستور العمل اجرایی

« سیر مطالعاتی کتب استاد شهید مطهری »

«من جدّاً توصیه می کنم از نظرات آن بزرگوار(استاد شهید مطهری)، چه در زمینه ی مسائل آموزش و پرورش و چه در زمینه های دیگر، هر چه می توانید استفاده کنید، بهره مند بشوید؛ کتاب های ایشان ذهن را هدایت می کند، پرورش می دهد، پُربار می کند از معارف صحیح و متین اسلامی.»

گزیده ای از بیانات مقام معظم رهبری(حفظه الله) در دیدار معلمان و فرهنگیان – 17/2/1396

مقدمه

با توجه به اهمیت آثار شهید مطهری از یک سو و نیاز مبرم جامعه اسلامی به اندیشه های اسلامی از سوی دیگر، ضرورت پرداختن به آثار ایشان، از واجبات فرهنگی جامعه است؛ به گونه ای که مقام معظم رهبری(مدظله العالی) فرمودند: « راه گسترش و پیشرفت و شکوفایی فرهنگی جامعه بر مبنای آثار شهید مطهری است.» این درجه از اهمیتی که بر آثار شهید مطهری مترتب است نیاز جامعه، به ویژه جامعه فرهنگیان کشور را نسبت به یک نهضت کتابخوانی، مطالعه و مباحثه از آثار ایشان در سطح مدارس و مراکز آموزش و پرورش به صورت فراگیر، مستمر و برنامه ریزی شده واضح و مبرهن می نماید.

اهداف

عمل به توصیه های اکید حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(حفظه الله) در حفظ، صیانت و گسترش آثار شهید مطهری؛
ایجاد نهضت کتابخوانی، مطالعه و مباحثه از آثار شهید مطهری در سطح جامعه فرهنگیان به صورت فراگیر، مستمر و برنامه ریزی شده؛
ایجاد نظام فکری برای فرهنگیان، در مواجهه با مسائل و شبهات جدید و پاسخگویی به آنها بر اساس آثار شهید مطهری؛
ارتقاء سطح شناخت و معرفت عمومی و تقویت مبانی فکری فرهنگیان در قالب مطالعه و مباحثه آثار شهید مطهری، به عنوان مبنای فکری نظام جمهوری اسلامی؛
ارتباط با مراکز علمی و فرهنگی، جهت انتقال تجربه و استفاده از دستاوردهای آنان.

شرح

با عنایت به ضرورت ذاتی و اولویت شناخت و عمل به مبانی فکری، عقیدتی و ایدئولوژی جامعه اسلامی، برای اصحاب تعلیم و تربیت به ویژه فرهنگیان؛ شایسته است یک نهضت کتابخوانی، (مطالعه و مباحثه) از آثار شهید مطهری به صورت مستمر و برنامه ریزی شده انجام شود. در همین راستا طرح بینش مطهر درصدد ارائه مجموعه ای از اطلاعات ناب اندیشه اسلامی براساس نقشه راهی است که توسط استاد شهید مرتضی مطهری ترسیم شده است که برای هر انسانی، انسجام و نظم فکری اسلام ناب محمدی را ایجاد نماید.

کتاب های مورد استفاده در این طرح که برای اولین بار به صورت موضوعی و نیز ساده به مشکل، از آثار استاد شهید مطهری چینش و تدوین گردیده است، حاصل بیش از دو دهه پژوهش می باشد که در اختیار فرهنگیان علاقه مند قرار گرفته و ایشان می توانند پس از مطالعه کتاب ها و شرکت در جلسات مباحثه گروهی، این سیر مطالعاتی را ادامه دهند.

ترکیب اعضاء و شرح وظایف کارگروه طرح بینش مطهر استان

اعضاء کارگروه طرح بینش مطهر

مدیرکل آموزش و پرورش استان - رئیس کارگروه
معاون پرورشی و فرهنگی - دبیرکارگروه
معاون پژوهش، برنامه ریزی و نیروی انسانی - عضو کارگروه
معاون پشتیبانی و توسعه مدیریت - عضو کارگروه
رئیس اداره قرآن، نماز و عترت و یا یک نفر به انتخاب دبیر کارگروه - مدیر اجرایی
رئیس اداره برنامه ریزی نیروی انسانی و کارشناس دوره های آموزش کوتاه مدت – عضو کارگروه
رئیس اداره ارزیابی عملکرد – عضو کارگروه
رئیس اداره حراست – عضو کارگروه
رئیس اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی – عضو کارگروه
رئیس اداره انجمن اولیاء و مربیان – عضو کارگروه
نماینده دانشگاه فرهنگیان استان – عضو کارگروه
دو نفر از مربیان طرح ( خانم و آقا ) – عضو کارگروه
و دو نفر از سرگروه ها ( خانم و آقا ) – عضو کارگروه

شرح وظایف کارگروه استان

1- ایجاد دبیرخانه طرح در معاونت پرورشی و فرهنگی

2-برنامه ریزی برای برگزاری جلسات توجیهی و آموزشی برای مجریان طرح در سطح استان و مناطق.

3- سیاست گذاری و برنامه ریزی برای اجرای طرح (نحوه اطلاع رسانی و بیان ضرورت اجرای طرح برای همه همکاران فرهنگی، ثبت نام، سفارش و توزیع کتاب و ...)

4-تصمیم گیری در خصوص نحوه انتخاب مربی و برگزاری جلسه آموزش مربی(با توجه به اینکه بخش عمده ای از نظارت بر جلسات مباحثه بر عهده مربی بوده و ایشان نیز پاسخگوی اولیه سئوالات و شبهات گروه ها می باشند لازم است مربیان از بین افراد علاقه مند و با انگیزه که دارای اطلاعات دینی قابل قبول و آشنا با آثار استاد نیز باشند انتخاب گردند.)

5- تشکیل هیأت علمی با حضور مربیان موفق و همکاران توانمند به منظور بررسی شبهات و مسائل حل نشده در گروه های مباحثه

6- نظارت همه جانبه، خصوصاً نظارت بر جلسات مباحثه و پی گیری جدی طرح (با استفاده از ظرفیت های موجود، بویژه مربیان طرح)

7- برگزاری جلسات منظم ماهانه و جلسات فوق العاده بنا به ضرورت

8- مستندسازی فعالیت های صورت گرفته و ارسال گزارش به دبیرخانه کشوری طرح(اداره کل آموزش و پرورش استان فارس) تا پایان خرداد ماه

ترکیب اعضاء و شرح وظایف کارگروه طرح بینش مطهر منطقه

اعضاء کارگروه طرح بینش مطهر

متناظر و هم عرض با کارگروه طرح بینش مطهر استان

شرح وظایف کارگروه منطقه

1- ایجاد دبیرخانه طرح در معاونت پرورشی و تربیت بدنی

2- سیاست گذاری و برنامه ریزی برای اجرای طرح (نحوه اطلاع رسانی و بیان ضرورت اجرای طرح برای همه همکاران فرهنگی خصوصا مدیران مدارس، ثبت نام، سفارش و توزیع کتاب و ...)

3-تصمیم گیری در خصوص نحوه انتخاب مربی و برگزاری جلسه آموزش مربی با هماهنگی دبیرخانه استانی طرح(با توجه به اینکه بخش عمده ای از نظارت بر جلسات مباحثه بر عهده مربی بوده و ایشان نیز پاسخگوی اولیه سئوالات و شبهات گروه ها می باشند لازم است مربیان از بین افراد علاقه مند و با انگیزه که دارای اطلاعات دینی قابل قبول و آشنا با آثار استاد نیز باشند انتخاب گردند.)

4- تشکیل هیأت علمی با حضور مربیان موفق و همکاران توانمند به منظور بررسی شبهات و مسائل حل نشده در هسته های مباحثه

5- نظارت همه جانبه، خصوصا نظارت بر جلسات مباحثه و پی گیری جدی طرح (با استفاده از ظرفیت های موجود،بویژه مربیان طرح)

6- برگزاری جلسات منظم ماهانه و جلسات فوق العاده بنا به ضرورت

7- مستندسازی فعالیت های صورت گرفته و ارسال گزارش به دبیرخانه استانی طرح تا پایان اردیبهشت ماه

روند اجرای سیر مطالعاتی آثار شهید مطهری

ثبت نام

طرح، مباحثه محور می باشد، یعنی کلیه همکاران فرهنگی که دارای کد پرسنلی بوده و مایل به شرکت در طرح می باشند می بایست به صورت 4 تا 8 نفره(غیر مختلط) تشکیل گروه دهند. هر چند اعضاء چند آموزشگاه می توانند با هم تشکیل گروه داده، ولی به منظور سهولت در تشکیل جلسات مباحثه، پیشنهاد ما تشکیل گروه از بین اعضاء یک آموزشگاه است. لازم به ذکر است اعضاء گروه، یک نفر را از بین خود به عنوان سرگروه انتخاب خواهند نمود، که ایشان می بایست با مراجعه به سامانه بینش مطهر به آدرس binesh.farsedu.org از قسمت لینک ثبت نام، اقدام به ثبت مشخصات گروه نماید و برای ویرایش احتمالی کد رهگیری دریافت کند.

آن دسته از همکارانی که دسترسی به اینترنت ندارند و یا قادر به تشکیل گروه نمی باشند می بایست با مراجعه به دبیرخانه بینش مطهر اداره محل خدمت خود نسبت به ثبت نام اقدام نمایند.(دبیرخانه می تواند شخص را به یک گروه معرفی و یا با چند اندیشه جوی دیگر،گروه جدید تشکیل دهد).

تهیه و توزیع کتاب

پس از پایان مهلت ثبت نام، مشخصات گروه های ثبت نام شده هر اداره، توسط دبیرخانه مرکزی(اداره کل آموزش و پرورش استان فارس) در اختیار دبیرخانه بینش مطهر اداره قرار خواهد گرفت؛ که پس از تأیید نهایی،کتاب های مورد نیاز به تعداد اعضاء گروه ها سفارش،تهیه و توزیع می گردد.

لازم به ذکر است در تقویم اجرایی سالانه طرح، زمان های تحویل و توزیع کتاب ها مشخص شده است.

شروع طرح و آغاز مباحثه

سیر مطالعاتی آثار شهید مطهری به "روش مباحثه ای" انجام می شود و دارای دو رکن اصلی مطالعه کتاب و مباحثه می باشد. برابر زمان مشخص شده در تقویم اجرایی، سرگروه نسبت به برگزاری جلسات مباحثه اقدام می نماید. مدت زمان انجام مباحثه یک ساعت و نیم در هفته می باشد که مکان و زمان اجرای آن به صورت توافقی توسط اعضاء گروه تعیین می شود و در هر جلسه مباحثه، 40 صفحه از کتاب به مباحثه گذاشته می شود که میزان صفحات هر کتاب، بیانگر تعداد جلسات لازم برای انجام مباحثه همان کتاب می باشد و ترتیب اخذ، مباحثه و آزمون کتابها می بایست مطابق سیر مطالعاتی انجام گیرد.

توجه: تقویم اجرایی طرح و جدول مقرری(میزان صفحات پیشنهادی برای مطالعه و مباحثه به صورت هفتگی برای هر کتاب) به پیوست می باشد.

روش مباحثه

جلسه مباحثه به صورت هفتگی با آمادگی و مطالعه مقرری ها که توسط سرگروه و بر اساس جدول زمانبندی معین شده است برگزار می شود. همه اعضاء گروه می بایست قبل از انجام مباحثه، تمام صحفات مقرری را مطالعه و نکته برداری نموده و با مدیریت سرگروه هر کدام از اعضاء، قسمتی از آن را در جلسه مباحثه مطرح و سایر اندیشه جویان جهت تکمیل و یا تصحیح بحث شرکت نمایند. سرگروه مدیریت جلسه را بر عهده گرفته و سعی می کند کلیه اعضاء در مباحثه مشارکت نموده و از پرداختن به مسائل حاشیه ای اجتناب ورزند.

همچنین سئوالات و شبهات حل نشده برای ارجاع به مربی،توسط سرگروه در برگه مباحثه ثبت شده و با توجه به عملکرد اندیشه جویان فرهنگی، امتیاز آنان در برگه مباحثه درج می گردد.

دبیرخانه طرح در اداره می تواند تمهیدات لازم برای ایجاد فضای شاد مباحثه همچون انتخاب یک مکان برای انجام مباحثه در یک روز و یک زمان مشخص را برای همه گروه ها فراهم آورد(به عنوان مثال روزهای پنجشنبه در یک مکان زیارتی و یا تفریحی) و در حد امکان پذیرائی در هر جلسه و یا هر چند جلسه یک بار فراهم گردد.

پیشنهاد می شود ترتیبی اتخاذ شود تا مسئولین استانی و منطقه ای از گروه های مباحثه بازدید داشته و گروه های مباحثه را تشویق و حمایت نمایند.

توجه: طرح مباحثه محور بوده و مباحثه کننده فقط در مقام تبیین نظر استاد شهید مطهری است ولاغیر.

قبل از شروع رسمی طرح، جلسه افتتاحیه توسط هر منطقه/ اداره،با حضور اعضاء گروه های مباحثه و مربیان طرح برگزار و شیوه اجرا و روش صحیح مباحثه توسط مدرس آموزش داده شود.

شرح وظایف مربی

مربی شخصی است که بعد از شرکت در دوره آموزش مربی(توسط مدرس) با هماهنگی دبیرخانه طرح بینش مطهر اداره، تعداد 5 گروه مباحثه را انتخاب و عهده دار وظایف ذیل در قبال ایشان می گردد:

هدایت سرگروه ها و اندیشه جویان، نظارت بر نحوه مطالعه و مباحثه در گروه ها، رفع شبهات و بازدید دوره ای ازگروه ها به صورت حضوری و غیر حضوری(تحقیقی و تلفنی)
اخذ گزارش روند اجرای مباحثه از سرگروه(تاریخ،ساعت شروع،ساعت پایان،تعداد حاضرین،تعداد غائبین،فایل صوتی جلسه) از طریق فضای مجازی
تشکیل و حضور در جلسات سرگروهها هر دو هفته یکبار
حضور در جلسات مربیان و مدرس با دبیرخانه منطقه هر دو هفته یکبار
تلاش در جهت رفع اشکالات سرگروه ها و پاسخگویی به سئوالات اندیشه جویان از طریق ارتباط مؤثر با مدرس طرح
ارایه گزارش های لازم به دبیرخانه منطقه
ارسال نمره مباحثه(نمره عملی) سرگروه ها به دبیرخانه منطقه طبق برگه مباحثه
بررسی خلاقیت ها، تجربیات، ابداعات، مقالات مرتبط و تولیدات فرهنگی گروه ها و انتقال آن به سایرین

توجه: *با توجه به اینکه مشخصات اعضاء گروه و زمان و مکان انجام مباحثه در سامانه طرح بینش مطهر ثبت گردیده و در اختیار دبیرخانه منطقه قرار گرفته است، مربی می تواند با توجه به محدوده آدرس محل خدمت یا سکونت خود، با هماهنگی دبیرخانه منطقه، نسبت به انتخاب گروه های مباحثه برای امر نظارت و رهبری اقدام نماید.

* با توجه به اینکه مربی یک جلسه در هفته با سرگروه ها و یک جلسه در هفته با دبیرخانه بینش مطهر اداره به صورت دوره ای جلسه برگزار می نماید، می تواند بدون حضور در جلسات مباحثه، در آزمون شرکت نماید.

وظایف سرگروه

اعضاء گروه مباحثه(اندیشه جویان فرهنگی) یک نفر را از بین خود به عنوان سرگروه انتخاب می نمایند که عهده دار وظایف ذیل می باشد:

پیگیری و توزیع به موقع کتاب بین اندیشه جویان فرهنگی، اطلاع رسانی به موقع به ایشان
برگزاری منظم جلسات مباحثه و مدیریت آن مطابق شیوه نامه
ارسال گزارش روند اجرای مباحثه به مریی(تاریخ،ساعت شروع،ساعت پایان،تعداد حاضرین،تعداد غائبین،فایل صوتی جلسه) از طریق فضای مجازی
تحویل نمره نهایی مباحثه ( نمره عملی) اندیشه جویان در پایان هر کتاب به مربی طبق برگه مباحثه
حضور فعال در جلسات سرگروه ها که هر دو هفته یکبار با حضور مربی تشکیل می شود.

روش انتقال اندیشه جوی فرهنگی از یک گروه به گروهی دیگر

در صورت ضرورت اندیشه جو می تواند با هماهنگی دبیرخانه منطقه از گروهی به گروه دیگر و یا از منطقه ای به منطقه ای دیگر منتقل شود. لذا باید دبیرخانه مبدأ سوابق آموزشی طرح بینش مطهر اندیشه جو را به دبیرخانه مقصد منتقل نماید.

توجه: * انتخاب گروه توسط اندیشه جویان در هر جایی که گروه های مباحثه هم دوره (هم کتاب) تشکیل شده باشد، بلامانع است.

نظارت

نحوه نظارت بر فعالیت گروه های مباحثه بر عهده کارگروه و دبیرخانه طرح بینش مطهر خواهد بود. مربیان طرح، رکن اساسی را در امر نظارت بر جلسات مباحثه بر عهده خواهند داشت که توجیه و آموزش ایشان بسیار راهبردی خواهد بود.

آزمون

با پایان مطالعه و مباحثه هر کتاب،آزمون برگزار می گردد(زمان اجرای آزمون در تقویم اجرایی طرح درج شده است).

آزمون با مدیریت دبیرخانه بینش مطهر اداره و به صورت حضوری پنجشنبه ها برگزار خواهد شد و شرط لازم جهت شرکت در آزمون، مطالعه کتاب و شرکت منظم در جلسات مباحثه، تأیید ناظرین و نهایتاً تایید دبیرخانه اداره می باشد؛ در غیر این صورت اندیشه جو از شرکت در آزمون محروم شده و باید مجدداً در دوره جدید ثبت نام نماید.

نمره قبولی هر کتاب، اخذ حداقل 60درصد نمره آزمون و نیز 60 درصد نمره عملی(نمره مباحثه) به صورت جداگانه می باشد. لازم به ذکر است میزان غیبت مجاز در جلسات مباحثه، جهت هر 10 جلسه ، حد اکثر2 جلسه می باشد.

امتیازات و تشویقی ها

حضور و فعالیت منظم در طول سال تحصیلی (مطابق تقویم اجرایی برای تمامی دوره ها) 25 هفته مباحثه،4 تا 5 کتاب آزمون

1-اختصاص ضمن خدمت به میزان 16 تا 20 ساعت 2- به ازاء هر کتاب یک گواهی خودآموزی 3- تشویقی مدیرکل

پایان هر مرحله (مطابق جدول سیر مطالعاتی)

تشویقی رئیس اداره

پایان هر سطح (مطابق جدول سیر مطالعاتی)

گزارش تخصصی(3 امتیاز) با ارائه موارد ذیل

تدوین چکیده کتاب های سطح یک، در سه برگ A4

تاثیر مطالعه کتاب ها در رفتار فردی، در یک برگ A4

تاثیر مطالعه کتاب ها بر رفتار سازمانی،در یک برگ A4

ارائه پیشنهاد و راهکار در نحوه برگزاری طرح در راستای تحقق اهداف تعلیم و تربیت

امتیاز مربی (ناظر بر اجرای کمی و کیفی طرح)

علاوه بر امتیازات ذکر شده (ضمن خدمت، تشویقی ، گواهی خودآموزی)، توسط معاون وزیر تشویق خواهد شد.

توجه:

رئیس اداره می تواند به منظور تشویق اندیشه جویان فعال،در صورت امکان از تسهیلاتی نظیر اولویتهای اعزام به اردو های زیارتی،ثبت نام در دوره های آموزشی با ظرفیت محدود، اعطای وام و... استفاده نماید.

سطوح چهارگانه طرح

محتوای این طرح شامل 40 جلد کتاب است که جایگاه این کتاب ها به شرح زیر میباشد:

سطح یک	سطح دو	سطح سه	سطح چهار
مرحله اول	مرحله اول	مرحله اول	مرحله اول
1. بینش مطهر	13. تربیت و رشد اسلامی	22. اسلام و ملی گرایی	31. نهجی در نهج البلاغه
2. آزادی انسان	14. عقل و علم	23. بیداری اسلامی	32. معرفت شناسی
3. آزادگی بندگی	15. اخلاق اسلامی	24. ولایت فقیه و روحانیت	33. علم اخلاق
4. خدا در زندگی انسان	16. عدالت	25. احیای فکر دینی و علل دین گریزی	34. عرفان اسلامی
مرحله دوم	مرحله دوم	مرحله دوم	مرحله دوم
5. سیره نبوی	17.حقوق زن و مرد در اسلام جلد1 (مبانی)	26. اسلام و توسعه	35. خداشناسی
6. تبلیغ	17.حقوق زن و مرد در اسلام جلد1 (مبانی)	26. اسلام و توسعه	36. عدل و قدر
7. مسئله نفاق	18.حقوق زن و مرد در اسلام جلد2 (قوانین1)	27. پایان پیامبری	37. جامعه و تاریخ در قرآن
8 .سیره امیرالمومنین علیه السلام	18.حقوق زن و مرد در اسلام جلد2 (قوانین1)	مرحله سوم	مرحله سوم
مرحله سوم	19.حقوق زن و مرد در اسلام جلد3 (قوانین2)	28. انسان شناسی	38. پیامبر شناسی
9.نهضت حسینی	19.حقوق زن و مرد در اسلام جلد3 (قوانین2)	28. انسان شناسی	38. پیامبر شناسی
10.امر به معروف و نهی از منکر	20.حقوق زن و مرد در اسلام جلد4 (اخلاق جنسیتی)	29.فطرت	39. امام شناسی
11. سیره معصومین علیهما السلام	20.حقوق زن و مرد در اسلام جلد4 (اخلاق جنسیتی)	29.فطرت	39. امام شناسی
12. مهدویت	21.حقوق زن و مرد در اسلام جلد 5 (حجاب)	30.کمال انسان و انسان کامل	40. رستاخیز

نمون برگ مباحثه

از این نمون برگ برای انجام حضور و غیاب،درج امتیازها، سئوالات، شبهات و پیشنهادات پس از پایان هر جلسه مباحثه استفاده می شود که توسط سرگروه تکمیل می گردد. همچنین تکمیل و تحویل این نمون برگ به مربی، جهت دریافت نمره عملی و مجوز شرکت در آزمون پایانی خواهد بود.

نمون برگ ارزیابی و نظارت بر فعالیت گروه های مباحثه(این نمون برگ توسط ارزیاب اداره تکمیل می گردد)

نام منطقه: نام آموزشگاه: نام سرگروه: نام مربی:

تاریخ: ساعت: آدرس محل انجام مباحثه:

1- آیا گروه در زمان مقرر خود به صورت منظم نسبت به انجام مباحثه اقدام می نمایند؟